Antidepresanlar
Baslica antidepresan tipleri
Hafif ve orta siddette depresyonda kullanilan ilaçlar
Agir depresyonda kullanilan ilaçlar
Dozaj
Alinacak miktar
Yan etkiler
Antidepresanlarin yan etkileri üzerine genel bilgi
TCA'larla tedavinin yan etkileri
SSRI'larla tedavinin yan etkileri
Tedavi
Ilk depresif epizodunuzda tedavi
Sonraki depresif epizotlara karsi tedavi
Ya tedavi ise yaramazsa?
Kötümserlige gerek yok
Baslica antidepresan tipleri:
Trisiklik antidepresanlar (TCA) - örn. nortriptilin, klomipramin, imipramin
Seçici serotonin geri-alim inhibitörleri (SSRIs) örn. sitalopram, sertralin, paroksetin, fluoksetin ve fluvoksamin
Monoamin oksizdaz inhibitörleri (MAOI) - örn. moklobemid
Hem serotonin hem de noradrenalin üzerinden etki gösteren çift-etkili antidepresanlar - örn. venlafaksin, mirtazepin
Seçici noradrenalin geri-alim inhibitörleri (SNRI) - örn. nefazodone
Hafif ve orta siddette depresyonda kullanilan ilaçlar
En yaygin kullanilan antidepresan tipi:
SSRI'lar. Hafif ve orta siddette depresyon tedavisinde etkilidirler. Doktorunuz sizin için uygun ilaci seçecektir.
Ne dozda alinmali
Ilacinizi dogru dozda almaniz son derece önemlidir. Aksi halde daha az etkili olacak, bu da tedavinizi tehlikeye sokacaktir.
Doktorunuz sizin için uygun ilaci seçecektir.
Dikkat! Yaslilarda genellikle daha düsük dozlarin kullanilmasi gerekir.
TCA'larla tedavinin yan etkileri
Nortriptilin, klomipramin ve imipramin gibi trisiklik antidepresanlarla tedavi sonucunda ortaya çikabilecek yan etkiler arasinda sunlar sayilabilir:
Agiz kurulugu
Kabizlik
Terleme
Yakindaki nesnelere odaklanma güçlügü (özellikle gençlerde)
Idrar zoru (özellikle büyümüs prostati olan yasli erkeklerde)
Bas dönmesi/göz kararmasi (özellikle oturur veya yatar konumdan kalkinca)
Kilo artisi
Kalp üzerine etkiler (özellikle dozasiminin ardindan)
Çok yaslilar veya agir aritmisi (düzensiz kalp atislari) olan kisiler, glokom (gözü etkileyen bir durum), veya prostatizmi olanlar TCA kullanmaktan kaçinmalidir.
SSRI'larla tedaviye bagli yan etkiler?
Burada, SSRI'lar ve çift-etkili ilaçlarla tedaviden kaynaklanabilecek yan etkiler siralaniyor.
Yan etkilerin ilaçtan ilaca degistigini unutmayin -doktorunuza danisin!
Yerinde duramama, huzursuzluk
Uyku sorunlari
Agiz kurulugu
Bulanti ve kusma
Basagrisi
Cinsel sorunlar (libido kaybi, ejakülasyon gecikmesi, ejakülasyon yapamama)
Kilo artisi
Yüksek kan basinci (Efexor'un yüksek dozlarinda nadiren çikan bir yan etki)
Vücudun tuz dengesinde degisiklikler
Ilacimi her gün almak zorunda miyim?
Evet. Antidepresan tedavinin ise yaramasi için en önemlisi ilacinizi doktorunuzun önerdigi sekilde kullanmanizdir.
Ilaci reçetede yazilandan daha az kullanmak veya her gün almamak kötü bir fikirdir. Ne yazik ki, çogu kisi almalari gerekenden daha az dozda ilaç almaktadir. Izleyenler üzerine sizi bilgilendirerek bunu önlemeyi hedefliyoruz:
Tedavinin amaci.
Tedavinin etkileri.
Tedavinin yan etkileri.
Tedavimin gidisinin izlenmesi gerekir mi?
Ilaç tedavisi gören herkes kontrol için doktoruna gitmelidir. Tedavinin etkileri ve yan etkilerini yakindan izlemek önemlidir.
Çogu kez tedavi herhangi bir sorun olmaksizin sürecektir -doktorunuzun yazdigi ilaçla giderek daha iyi olursunuz, o kadar. Ne var ki, bazen tedavinin gidisi sirasinda bazi ayarlamalar yapmak gerekir:
Bazen daha iyi bir etki elde etmek için dozun artirilmasi gerekir
Bazen yan etkileri önlemek için dozun azaltilmasi gerekir
Bazen daha iyi bir etki elde etmek veya yan etkileri önlemek için baska bir ilacak geçmek gerekir
Siz en son antidepresanlardan biri önerildiyse, tedavinizin kan testleriyle izlenmesine gerek yoktur.
TCA'larla tedavi ediliyorsaniz, kandaki TCA miktarinin izlenmesi gerekli olabilir. TCA'lari günde tek doz halinde, örn. yatarken, almak iyi fikirdir ama bazen dozu bölmeniz gerekebilir.
Tedaviyi ne kadar sürdürmeliyim?
Bu, bunun ilk depresif epizodunuz olup olmamasina baglidir.
Burada sunlar üzerine bilgi alabilirsiniz:
Ilk depresif epizodunuza yönelik tedavi
Sonraki depresif epizotlara yönelik tedavi
Ilk depresif epizodunuzun tedavisi
Daha önce depresyon geçirmediyseniz tedaviniz yaklasik bir yil sonra yavas yavas kesilebilir.
Ne var ki, akut tedaviniz sirasinda etkili olmus olan antidepresani almayi bir süre sürdürmelisiniz. Hem de akut tedavi sirasindaki dozu almaniz gerekir -dozu azaltirsaniz nüks veya yeni bir epizot riskini göze almis olursunuz.
Ne yazik ki ikinci bir depresif epizot çikma riski %50'dir. Ama endiselenmeyin - bu riski azaltmak ve depresyonu yenmek için yapabileceginiz çok sey var. Daha fazla bilgi...
Sonraki depresif epizotlarin tedavisi
Zaten üç veya dört depresyon atagi geçirdiyseniz, ne yazik ki baska bir epizot geçirme riskiniz %90'a çikar.
Yeni bir depresif epizot geçirme riskinin bu kadar yüksek olusu korkutucu görünebilir, ancak antidepresanlar depresyonunuzu yine geçirebilir ve önleyici tedavi ileride yeni epizotlar geçirme riskini etkili biçimde azaltabilir.
Ya tedavi ise yaramazsa?
Simdiye dek, olgularin çogunlugu beklenen zamanda, herhangi bir sorun olmaksizin tedavi edilebilmistir.
Bununla birlikte, bazi depresyonlarin doyurucu biçimde tedavisi güç olabilir. Bunun en sik rastlanan nedenleri sunlardir:
Dogru dozu kullanmamak
Ilaci almayi unutmak
Yeterince uzun süre tedavi edilmemek
Ilacin size uygun olmamasi
Ilacin etkilerini fark etmeniz iki veya üç hafta alacaktir. Kendinizi yeniden iyi hissetmeye baslamaniz siklikla dört-alti hafta alir.
Kötümserlige gerek yok
Çok az olguda doktorun yazdigi ilaç ve doz yetersiz kalir. Neyse ki, bu durumda bile tedavinizi iyilestirmek için doktorunuzun veya psikiyatristinizin elinde birçok seçenek vardir. Sunlari yapmayi seçebilir:
Tedavinizi biraz daha degistirmeden sürdürmek
Dozu artirmak
Baska bir antidepresana geçmek
Farkli etkileri olan iki tipten antidepresani ayni anda vermek
Antidepresanlari baska türden ilaçlarla birlikte vermek
Antidepresanlari psikoterapi veya bilissel davranisçi terapi ile birlikte uygulamak
Antidepresanlari EKT ile birlikte uygulamak
Depresyonla ilgili bir sürü iyi haber var. Depresyon ciddiye alinmasi gereken ciddi bir hastalik olmakla birlikte, sunlari unutmayin:
Simdi depresyona iliskin hiç olmadigi kadar çok sey biliyoruz
Simdi elimizde hiç olmadigi kadar çok sayida, farkli etkili tedavi biçimleri var
Simdi depresyon tedavisinde hiç olmadigi kadar iyiyiz
Depresyona yakalandiysaniz, bugün size yardimci olmak ve sizi tedavi etmek için doktorlar, psikiyatristler, psikologlar, hemsireler ve diger tedavi ekibi elemanlari her zamankinden daha iyi donanimlilar.