9. Sınıf Edebiyat Testi 1

S. 1. Başımı, bağrımı dövsün dalgalar
Tuzlar tahtalarımı kemirsin istiyorum
Çek beni fırtına, çek beni deniz.

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdaki atasözlerinin hangisinde yoktur ?

A) Yengece:”Niçin yan yan gidersin. ”demişler “Serde kabadayılık var,demiş.
B) Ağaca balta vurmuşlar “Sapı bedenimden. ”Demiş
C) İyiliğe: ”Nereye gidiyorsun?” demişler “Kötüye”demiş
D) Katıra:“Baban kim?” demişler. “Dayım at “ demiş.
E) Tembele:“Kapını ört. “demişler, “Yel eser,örter. ” demiş.







S. 2. Her zaman tam karanlık değil gece
Kendimde denemişim ben.
Kulak ver,dinle…
Her acının sonunda bir pencere vardır,
Aydınlık bir pencere.

Şiirde anlatılmak istenen düşünceyi aşağıdaki atasözlerinden hangisi karşılar?

A) Kara haber tez duyulur.
B) Sabır acıdır,meyvesi tatlıdır.
C) Kara gün kararıp kalmaz.
D) Sakla samanı gelir zamanı
E) Bin kaygı bir borç ödemez.







S. 3. (I) Koşma, dörtlüklerle kurulan bir nazım şeklidir.
(II) Divan edebiyatında gazel neyse, Halk edebiyatında koşma da odur.
(III) Koşmalarda doğa, aşk, ölüm özlem, yiğitlik gibi çok çeşitli konular işlenebilir.
(IV)Koşmanın ilk dörtlüğü gazel gibi kafiyelenir
(V) 11’li hece ölçüsüyle kullanılır. .

Bu parçanın hangi cümlesinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I B) II C) III D) IV E) V







S. 4. Yoruma göre değişir şiir
Soldan sağa, sağdan sola
Bin türlü okunur
Ve büyülü bir kumaş gibi
Her okunuşunda yeniden dokunur.

Yukarıdaki dizelerde şiire özgü hangi nitelik vurgulanmıştır?

A) Biçimce güzellik
B) Anlam zenginliği
C) Sanatlı söyleyiş
D) Anlamca kapalılık
E) Duygu yoğunluğu







S. 5. Batıda ve bizde ilk hikaye örnekleri hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Diyet - Semaver
B) Don Kişot - Letaif-i Rivaye
C) Decameron - Küçük Şeyler
D) Decameron - Letaif -İ Rivayet
E) Letaif -i Rivayet - Küçük Şeyler.







S. 6. Aşağıdakilerden hangisi nazmı nesirden ayıran bir özelliktir?

A) Metinde işlenen duygu veya düşünceler.
B) Deyimler ve mecazların kullanımı.
C) Ölçü, kafiye gibi ahenk unsurları.
D) Üslup, dil ve anlatım özellikleri.
E) Etkileme gücü





S. 7. Yıllardır ki bir kılıcım kapalı kında,
Kimsesizlik dört yanımda bir duvar gibi
Muzdaribim, duvarın dış tarafında
Şefkatine inanacağım biri yok gibi

Bu dörtlüğün şairi aşağıdakilerden hangisi ile nitelendirilemez?

A) Karamsar
B) Umutlu
C) Yalnız
D) Mutsuz
E) Güvensiz







S. 8. İpekler tel tel bir araya geldiler dokunmak üzere
Lâle nerdeyse menekşeye, gül suya dokunmak üzere

Bu mısraların ahenk unsurları için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Hece ölçüsünden yararlanılmıştır
B) Cinaslı uyaktan yararlanılmıştır.
C) “L “ sesiyle aliterasyon sağlanmıştır
D) Rediflerden yararlanılmıştır.
E) “ e “ sesiyle asonans yapılmıştır







S. 9. Aşağıdaki dizelerin hangisi “ölüm”den bahsetmektedir ?

A) Böyle çöküp giderler ayrılanlar eşinden
B) Kimsesiz gecelerim bu kesik sesle doldu
C) Artık atan kalbim de bir ayak sesi oldu.
D) Yavaşça dalacağım, o kalkılmaz uykuya
E) Bu sesler dokunuyor en ağrıyan yerime.







S. 10. Ne zaman şiirlerini okumaya dalsam güç kazanırım. O dizeler güven verir,direnme,dayanma,yarınlara bağlanma duygusu uyandırır. Zaman zaman tartışılır, “O büyük bir şair midir?”diye. Kimileri şiirleriyle uyandırdığı bilinçlenme aydınlığına; kimileri ise her türlü zulme, haksızlığa başkaldıran kişiliğine hayran olduğu için onu büyük görür.

Anlatılan şairle ilgili olarak hangisi söylenemez?

A) Duyarlı bir yaradılışa sahiptir.
B) Yol gösterici bir şairdir.
C) Şiirleriyle okuyucuya güven verir.
D) Çalışma isteğini yitirmiş biridir.
E) Toplumsal sorunlarla ilgilidir.







S. 11. Aşağıdaki dörtlükle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Ok atılır kalasından
Hak saklasın belasından
Köroğlu’nun narasından
Her yan gümbür gümbürlenir.

A) Kahramanlık ve yiğitlik konusu işlenmiştir.
B) Mahlas kullanılmıştır
C) Ait olduğu şiirin ilk dörtlüğüdür.
D) Hem kafiye hem de redif kullanılmıştır
E) düz kafiye kullanılmıştır







S. 12. Türk destanlarında kullanılan milli ve bedii unsurlar hakkında kısaca bilgi veriniz.



S. 13. Harnâme’deki temel çatışmayı ve temayı bulunuz. Harname’nin yazılış amacı ve temel ifade biçiminden yola çıkarak mesnevi türünün şiirle ortak ve şiirden farklı yönlerini bularak yazınız.



S. 14. Aşağıya destan isimleri ve ait oldukları millet isimleri karışık olarak verilmiştir. Destan-millet eşleştirmesini yapınız.

-Gılgamış,Türeyiş,Kalavela,Ergenekon,Nibelungen
-Alman, Sümer, Uygur, Fin,Göktürk


S. 15. “Râviyân-ı ahbâr ve nâkilân-ı âsâr şöyle hikayet ederler ki”, “Vasfi hali yazıp defter etmeğe gelmez ya ,ille adaleti,ille adaleti dillere destanmış”, “Ama Aslı’nın yüreğine yine bir su serpilmedi”, “Allah böyle delilerin eksikliğini vermesin,o günden sonra Kerem’in elinden tuttu. . . ” “Doğrusu böyledir bu hikâyet;gayrısı ya dizmedir ya bozmadır nihayet…Şu haşiye de bizim rahmetli hikayeci Ali Dayı’dan rivayet. ”

Yukarıdaki ifadeler Kerem ile Aslı hikayesinden alınmıştır.

A) İfadelerden yola çıkarak metinde anlatıcının rolünü ve bakış açısını belirleyiniz.
B) Yukarıdaki ifadeler ve manzum parçalar metnin oluştuğu sosyal çevre ile gelenek hakkında hangi sonuçlara çıkabiliriz.



S. 16. Aşağıdaki iki dörtlüğü aşk temasının işlenişi yönünden kıyaslayınız ve açıklayınız. (10 puan)

Gözüm seni görmek için
Elim sana ermek için
Bugün canım yolda kodum
Yarın seni bulmak için
Yunus Emre

Sallanı sallanı gelmiş pınara
Kadir Mevlam işimizi onara
Gün doğmadan şavkın düşmüş pınara
Gün üstüne bir gün daha
Karacaoğlan





...Yanıtlar…
1) E
2) C
3) D
4) B
5) D
6) C
7) B
D
9) D
10) D
11) C


Yanıt: 12) İslam öncesi Türk destanlarında; kurt, kadın, ak saçlı ihtiyar, ışık, ağaç, at, madenler, su gibi sembolleşmiş unsurlar sıkça kullanılmaktadır. Kurt, fiziki ve yaşayış özellikleriyle Türk’e benzetilmiş; kadın erkeğin en büyük yardımcısı olma, çeşitli hakları ve aileyi temsilen önemsenmiş; ak saçlı ihtiyar,büyüklere saygının ve geleneklere bağlılığın sembolü olmuş; ışık yada nur duanın ve mucizenin sembolü; ağaç, beşikten mezara kadar muhtaç olduğumuz bir nesnedir. Su, bütün medeniyetlerde olduğu gibi bizde de kutsaldır.

Yanıt: 14) Gılgamış, Türeyiş ,Kalavela, Ergenekon, Nibelungen Sümer, Uygur, Fin , Göktürk Alman

Yanıt: 15) Yunus’un şiirinde manevi aşk;Karacaoğlan’ın şiirinde ise maddi aşk vardır. Yunus’ta fedakarlık açıkça kendini belli etmekte oysa Karacaoğlan’da sevgiliyle münasebeti kendini açıkça belli etmektedir. Yunus her şeyiyle ona ulaşma çabasını,Karacaoğlan ise sevgilinin güzelliğini anlatmaktadır.