Sol Ventrikül Fonksiyonunda Önemli Marker

Akut Miyokard infarktüsünde, artmış ventriküler duvar stresine karşı kardiyak miyositler tarafından sentezlenip, prohormon olarak salgılandıktan sonra biyolojik olarak aktif hormon olan BNP ve inaktif N-terminal kısmı içeren NT-proBNP’e ayrılan B-natriüretik peptitlerin düzeyi ve de Sol Ventrikül efeksiyon fraksiyonunu ilişkisi;


B tipi natriüretik peptitler akut ve kronik sol ventrikül disfonksiyonunun belirlenmesinde faydalı bir marker olarak tanımlanmaktadırlar, NT-proBNP’nin miyokard infarktüsünde de risk belirleyici rolüne dikkat çeken çalışmalar mevcuttur.


ANP ve BNP renin-anjiyotensin-aldosteron sisteminin (RAAS) doğal antagonistleridir. Mineralokortikoid ve tuz uyarımlı hipertansiyon ve volüm yüklenmesine karşı vücudun savunmasında yer alarak kan basıncı, kan volümü ve sodyum dengesinin düzenlenmesini sağlarlar. NP’ ler; aşırı su ve tuz tutulmasını, vazokonstriktör peptitlerin sentezlenmelerini, etkilerini ve sempatik aktiviteyi inhibe ederek damar gevşemesine katkıda bulunurlar. ANP sentezinin genetik yolla inhibisyonu ya da natriüretik peptit reseptör-A’nın (NPR-A) devre dışı edilmesi hipertansiyon ve ventrikül hipertrofisine yol açar. RAAS’inde vazopresin ve sempatik sinir sistemi, sodyum ve su tutulumunu arttırarak kan basıncını yükseltirler. Buna karşılık ANP ve BNP, kan basıncı yükseldiğinde aktive olurlar. Merkezi sinir sisteminde ACTH salınımını ve sempatik sinir sistemini inhibe ederler, periferde ise glomerül filtrasyon hızı, diürez ve natriürezi arttırıp, sistemik vasküler direnci ve plazma volümünü düşürerek akut volüm yüklenmelerinde kalbi korurlar. Kalp yetmezliği, pompalama yetersizliği sonucu azalmış kalp atım hacmi ve sonrasında oluşan venöz konjesyonla seyreden hemodinamik bir bozukluktur.


Nörohormonal aktivasyon mevcuttur. Prognoz genellikle kötüdür. Konjestif kalp yetmezliğinde (KKY) nörohormonal hipotez, hastalığın ilerleyişinde sistemik ve lokal salgılanan hormonların önemli rol oynadığını düşündürür. Nöropeptitler, kalp yetmezliğinde görülen hemodinamik değişimlere karşı oluşan kardiyak, vasküler ve renal uyum mekanizmalarında görev alırlar.


BNP ölçümü; KKY tanısında ve akut koroner sendromlarda kullanılan prognostik bir belirteçtir. Hasta başı testi olarak kullanılabilmesi, klinik kolaylık sağlar. <100 pg/ml düzeyindeki BNP, KKY’nde yüksek negatif prediktif değere sahiptir. Bununla beraber BNP, akut dekompanse KKY’nin kısa süreli tedavisinin etkinliğinin ayarlanmasında kullanılır. Ani kardiyak ölüm tahmininde bağımsız ve güvenilir bir belirteçtir. Normal böbrek fonksiyonu varlığında, NT-proBNP’nin de KKY’nde hastalığın ağırlığı ile ilişkili olarak tanısal, ani kalp ölümünde prediktif ve akut koroner sendromda prognostik değer taşıdığı gösterilmiştir.


B tipi natriüretik peptidler artmış ventriküler duvar stresine karşı kardiyak miyositler tarafından sentezlenmekte, prohormon olarak salgılandıktan sonra biyolojik olarak aktif hormon BNP ve inaktif N-terminal kısmı içeren NT-proBNP olarak ayrılmaktadırlar. Ventriküler duvar stresi odacık çapı ve transmural basınçla doğru, duvar kalınlığı ile ters orantılıdır. Bu yüzden transmural infarktüsten sonraki yeniden yapılanmada sol ventrikülden gerek çap gerekse basınç artışı veya iskemik hasarı takip eden değişimler, miyokard infarktüsünde görülen yüksek natriüretik peptid düzeylerinden sorumlu tutulmaktadır. Ek olarak ventrikül relaksasyonunun bozulması ve takiben non-sistolik ventriküler disfonksiyonu miyokard iskemisinde en erken değişimlerden biridir. Bu fizyopatolojik değişiklikler ve anstabıl anginalı hastalarda mortalite ile yakın ilişkileri olması nedeni ile B tipi natriüretik peptidlerin nekroz olmaksızın dahi miyokard iskemisinde yükselebileceği hipotezini doğrulamaktadır. Miyokard infarktüsünün deneysel modellerinde BNP gen transkripsyonunun gerek infarkt alanında gerekse çevresindeki sağlıklı miyokard dokusunda arttığı gösterilmiştir . Hipoksinin bizzat BNP salınımını tetiklediği de bilinmektedir.

Nükleer spect imaging ile gösterildiği üzere koroner hastalığı olan kişilerde egzersiz sonrası iskemik alanla orantılı biçimde BNP artışı olduğu gösterilmiştir. Koroner anjiyoplastide BNP’nin geçici yükseldiği bildirilmektedir. Bu bulgular (NT-pro) BNP’nin normal ventriküler sistolik fonksiyonu olan anstabıl anginalı hastalarda mortalite ile olan yakın ilişkisine dikkat çekmektedir. Akut miyokard infarktüsünde özellikle ST yüksekliği olanlarda riskli miyokard alanı ve infarktüs yaygınlığına olası işaretle kardiyak natriüretik peptid yüksekliğine dikkat çeken çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmalarda yüksek B tipi natriüretik peptidlerinin LVEF dahil diğer prognostik belirteçlerden bağımsız olarak mortalite veya kalp yetmezliği olasılığına işaret ettiği bildirilmektedir.